Τι είναι η παροδική σφαιρική αμνησία;
Η παροδική σφαιρική αμνησία είναι μια νοσολογική οντότητα που χαρακτηρίζεται από την αιφνίδια εγκατάσταση μεμονωμένης διαταραχής της μνήμης. Είναι ασυνήθης διαταραχή και προσβάλλει κυρίως άτομα άνω των 50 ετών.
Γράφει ο νευρολόγος Ανδρέας Π. Μούστρης
Κατηγορία: Μνήμη & άνοια
Τα συμπτώματα εμφανίζονται εντός λεπτών και υποχωρούν χωρίς θεραπευτική παρέμβαση, συνήθως μέσα σε λίγες ώρες. Παρά την αιφνίδια εισβολή και τη θορυβώδη κλινική εικόνα, η παροδική σφαιρική αμνησία είναι, σε γενικές γραμμές, μια καλοήθης διαταραχή.
Ποια είναι τα συμπτώματα της παροδικής σφαιρικής αμνησίας;
Το χαρακτηριστικό της παροδικής σφαιρικής αμνησίας είναι η εγκατάσταση σοβαρής διαταραχής της επεισοδιακής (αυτοβιογραφικής) μνήμης, χωρίς όμως να προσβάλλονται οι άλλες μορφές μνήμης ή οι υπόλοιπες γνωστικές λειτουργίες.
- Οι ασθενείς τυπικά εμφανίζουν απότομη μεταβολή της συμπεριφοράς, επαναλαμβάνοντας συνεχώς ερωτήσεις: «που βρίσκομαι;», «γιατί είμαι εδώ;», «πώς βρέθηκα στο νοσοκομείο;», «τι ώρα είναι;» κτλ. Όσες φορές και να τους δοθούν απαντήσεις, μετά από μερικά λεπτά τις έχουν ξεχάσει.
- Συχνά έχουν έκφραση έκπληξης ή απορίας και νιώθουν άγχος, καθώς, επειδή δεν αποθηκεύονται στη μνήμη τους τα όσα διαδραματίζονται, δεν μπορούν να προσανατολιστούν στο χώρο και στο χρόνο.
- Mπορούν να συζητήσουν, να επαναλάβουν άμεσα μια φράση ή να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με την ταυτότητά τους.
- Δεν υπάρχουν συμπτώματα που να παραπέμπουν σε αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (αδυναμία, αστάθεια, οπτικές διαταραχές) ή επιληψία (ακούσιες κινήσεις, οσφρητικές ψευδαισθήσεις, κτλ). Μερικές φορές μπορεί να εμφανιστεί πονοκέφαλος ή ζάλη.
- Η διάρκεια του επεισοδίου κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 1 και 10 ωρών. Κατά την περίοδο αυτή, τα συμπτώματα βελτιώνονται σταδιακά μέχρι την πλήρη ύφεσή τους. Μετά το πέρας, παραμένει ένα κενό μνήμης για το χρονικό αυτό διάστημα.
- Πολλές φορές, τα επεισόδια εκλύονται από συγκεκριμένα συμβάντα, όπως:
- Έντονο stress ή συναισθηματική καταπόνηση
- Έντονη σωματική δραστηριότητα
- Σεξουαλική επαφή
- Απότομη μεταβολή της θερμοκρασίας του σώματος
- Ιατρικές επεμβάσεις
Πού οφείλεται η παροδική σφαιρική αμνησία;
Η παροδική σφαιρική αμνησία σχετίζεται με δυσλειτουργία του έσω κροταφικού λοβού του εγκεφάλου, μιας δομής που συμμετέχει στο μηχανισμό της επεισοδιακής μνήμης. Η ακριβής αιτία που οδηγεί σε αυτή τη δυσλειτουργία δεν είναι σαφής. Πιθανολογείται η συμμετοχή αγγειακών ή ημικρανικών παραγόντων.
Πώς αντιμετωπίζεται η παροδική σφαιρική αμνησία;
Η παροδική σφαιρική αμνησία υποχωρεί χωρίς θεραπευτική παρέμβαση. Οι ασθενείς συνήθως υποβάλλονται σε εξετάσεις (μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου και ηλεκτροεγκεφαλογράφημα) για τον αποκλεισμό παθήσεων οι οποίες μπορεί να μιμηθούν τα συμπτώματα. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η διαταραχή δεν υποτροπιάζει.