Οι σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες (transmissible spongiform encephalopathies) είναι μια οικογένεια σπάνιων νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, που ονομάζονται αλλιώς και νοσήματα prion. Μπορούν να προσβάλλουν τόσο τους ανθρώπους, όσο και τα ζώα. Τα νοσήματα prion έχουν μοναδικό μηχανισμό παθογένεσης, ο οποίος σχετίζεται με την πρωτεΐνη PrP.