Επιληψία & διαταραχές του επιπέδου συνείδησης

Η επιληψία είναι μια από τις συχνότερες νευρολογικές διαταραχές. Εκτιμάται ότι μεταξύ 0.5% και 1% του πληθυσμού έχει ενεργό επιληψία, ενώ 1 στα 26 άτομα θα εμφανίσει επιληψία κατά τη διάρκεια της ζωής του. Μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι συχνότερη όμως στα παιδιά και σε ενήλικες άνω των 60 ετών.

Ο όρος επιληψία είναι γενικός και πολλές φορές περιβάλλεται από εσφαλμένες αντιλήψεις. Η επιληψία χαρακτηρίζεται από την τάση για επαναλαμβανόμενες, απρόκλητες επιληπτικές κρίσεις. Επομένως, μία και μοναδική επιληπτική κρίση δεν σημαίνει κατ' ανάγκη επιληψία.

Οι επιληπτικές κρίσεις εισβάλλουν ξαφνικά, διαρκούν συνήθως δευτερόλεπτα έως λίγα λεπτά και σταματούν αυθόρμητα. Χωρίς θεραπεία, σε ορισμένα άτομα εμφανίζονται καθημερινά, ενώ σε άλλα με συχνότητα μικρότερη από μία φορά το έτος. Έχουν πάντα ως πηγή προέλευσης το φλοιό (φαιά ουσία) του εγκεφάλου. Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης, στα νευρικά κύτταρα του φλοιού αναπτύσσεται ένας παροξυσμός υπέρμετρων πυροδοτήσεων. Η ηλεκτρική αυτή δραστηριότητα μπορεί να ξεκινά από ένα μικρό τμήμα του φλοιού ή διάχυτα και από τα δύο ημισφαίρια. Στην πρώτη περίπτωση πρόκειται για τις εστιακές ενώ στη δεύτερη για τις γενικευμένες κρίσεις. Επομένως, ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται, προκύπτουν διαφορετικά είδη κρίσεων με αντίστοιχα ποικίλα συμπτώματα: κινητικά, αισθητικά, ψυχικά, αυτόνομα, απώλεια συνείδησης, κ.ά.

Τα αίτια που "ερεθίζουν" το φλοιό και οδηγούν στην ανάπτυξη επιληπτικών κρίσεων, αποσαφηνίζονται μόνο στο 50-60% των περιπτώσεων. Συχνά πρόκειται για αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, χωροκατακτητικές εξεργασίες, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και ανοξικές βλάβες του εγκεφάλου. Στο υπόλοιπο 40%-50%, παρά το γεγονός ότι η διάγνωση της επιληψίας μπορεί να είναι βέβαιη, τα αίτια παραμένουν άγνωστα. Αυτές οι μορφές επιληψίας τείνουν να εμφανίζονται σε νεότερες ηλικίες. Στην παθογένεια ορισμένων εξ αυτών διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο γενετικοί παράγοντες.

Με τη σύγχρονη νευρολογική θεραπευτική, περίπου 80% των ατόμων με επιληψία καταφέρνουν να πετύχουν τον έλεγχο τον κρίσεων. Πολλές φορές η φαρμακευτική αγωγή λαμβάνεται μόνο για ένα χρονικό διάστημα, καθώς η επιληψία ενδέχεται να υποστρέψει. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι κρίσεις συνεχίζονται δια βίου, καθιστώντας αναγκαία την μακροχρόνια θεραπεία. Ωστόσο, το να ζει κανείς με επιληψία, σημαίνει ενίοτε πολλά περισσότερα από το να λαμβάνει ένα αντιεπιληπτικό φάρμακο. Για αρκετά άτομα, οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις αποτελούν πηγή σημαντικότερων προβλημάτων από τα συμπτώματα της επιληψίας καθεαυτά.