Τι είναι οι νυχτερινές κράμπες στα πόδια;
Οι νυκτερινές κράμπες είναι ακούσιες μυικές συσπάσεις που εμφανίζονται στα κάτω άκρα πριν την επέλευση (ή κατά τη διάρκεια) του ύπνου. Οι συσπάσεις τυπικά εμφανίζονται απότομα, διαρκούν λίγα δευτερόλεπτα (ενίοτε λεπτά) και εξαφανίζονται με το τέντωμα και τις μαλάξεις των προσβεβλημένων μυών. Συνήθως εντοπίζονται στις γαστροκνημίες (γάμπες), αν και μπορεί να εμφανιστούν στους μυς των άκρων ποδών ή των μηρών. Κατά τη διάρκεια της κράμπας, οι προσβεβλημένοι μυς γίνονται σκληροί, η δε σύσπαση συνοδεύεται από πόνο, ο οποίος ανακουφίζεται με τη λύση της. Ωστόσο, μπορεί να παραμένει ευαισθησία για αρκετές ώρες μετά το επεισόδιο.
Γράφει ο νευρολόγος Ανδρέας Π. Μούστρης
Κατηγορία: Διαταραχές του ύπνου
Η συχνότητα εμφάνισής τους ποικίλλει: μπορεί να συμβαίνουν σπάνια (για παράδειγμα, μετά από έντονη σωματική δραστηριότητα) ή να εμφανίζονται αρκετές φορές την εβδομάδα. Οι συχνές νυκτερινές κράμπες μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκολία στο να αποκοιμηθεί κανείς ή σε συχνές αφυπνίσεις, με αποτέλεσμα κακή ποιότητα ύπνου.
Πόσο συχνές είναι οι νυχτερινές κράμπες;
Πρόκειται για σχετικά σύνηθες φαινόμενο, το οποίο αφορά όλες τις ηλικιακές ομάδες. Η συχνότητά του, ωστόσο, αυξάνεται προϊούσης της ηλικίας: περίπου 50% των ατόμων άνω των 50 ετών εμφανίζουν περιστασιακά νυκτερινές κράμπες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα συμπτώματα δεν είναι τόσο συχνά ώστε να προκαλούν ιδιαίτερα προβλήματα κατά τον ύπνο.
Πού οφείλονται οι νυκτερινές κράμπες;
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η αιτιολογία είναι άγνωστη και οι κράμπες ουσιαστικά αποτελούν μεμονωμένο σύμπτωμα. Καταστάσεις οι οποίες σχετίζονται με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης νυκτερινών κραμπών είναι οι ακόλουθες:
- Εγκυμοσύνη
- Πλατυποδία
- Νευρολογικές παθήσεις (μυοπάθειες, νευροπάθειες, ριζοπάθειες, μυελοπάθειες, κ.ά.)
- Μεταβολικές διαταραχές (διαβήτης, αλκοολισμός, υποθυρεοειδισμός, νεφρική ανεπάρκεια, κίρρωση ήπατος)
- Αφυδάτωση και ηλεκτρολυτικές διαταραχές
- Φάρμακα
- διουρητικά
- σκευάσματα σιδήρου για ενδοφλέβια χορήγηση
- ραλοξιφαίνη
- οιστρογόνα
- τεριπαρατίδη
- ναπροξένη
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Τις περισσότερες φορές, η ένταση και η συχνότητα των συμπτωμάτων δεν είναι τέτοια ώστε να οδηγεί στην αναζήτηση ιατρικής συμβουλής. Στις περιπτώσεις που αναζητείται, η διάγνωση βασίζεται στη λήψη ιστορικού και στην κλινική εξέταση. Η τελευταία είναι τυπικά χωρίς ευρήματα στις συνήθεις ιδιοπαθείς περιπτώσεις. Επί υποψίας ύπαρξης υποκείμενων παθήσεων, συστήνεται η διενέργεια αιματολογικού ή περαιτέρω εργαστηριακού ελέγχου.
Οι νυκτερινές κράμπες θα πρέπει να διακρίνονται από το σύνδρομο ανήσυχων άκρων, μια συχνή διαταραχή που εμφανίζεται κυρίως τις βραδινές ώρες και μπορεί να διαταράξει τον ύπνο.
Πώς αντιμετωπίζονται οι νυκτερινές κράμπες;
Πολλές φορές, η άμβλυνση των συμπτωμάτων είναι εφικτή με απλές, μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, όπως:
- Κατανάλωση άφθονων υγρών
- Διατάσεις των μυών προ της κατάκλισης
- Αποφυγή στενών υποδημάτων
Η φαρμακευτική θεραπεία έχει θέση όταν τα συμπτώματα είναι έντονα, διαταράσσουν τον ύπνο και οι προηγούμενες παρεμβάσεις δεν είχαν ικανοποιητικά αποτελέσματα. Ενδέχεται να υπάρξει όφελος με τη χρήση συμπληρωμάτων μαγνησίου (κυρίως σε εγκύους), βιταμινών συμπλέγματος Β ή βιταμίνης Ε. Εναλλακτικά, μπορούν να δοκιμαστούν μυοχαλαρωτικά ή γκαμπαπεντίνη.
